Stappenplan Verduurzaming

Aandachtpunten:

1. Hoe duurzaam is jouw sportclub?
2. Breng kansen en concrete maatregelen voor verduurzaming in kaart.
3. Kijk wat er om je heen al gebeurt.
4. Bepaal jouw duurzaamheidsambitie.

Door het invullen van een checklist krijg je een globaal inzicht in knelpunten en kansen voor verduurzaming. Goed om te weten is dat de grootste besparing op de korte termijn kan worden gerealiseerd door kleine maatregelen. Deze zogenoemde quick wins zijn onderverdeeld per terugverdientijd: direct, 0-2 jaar en 2-5 jaar. Een snelle manier om nu te beginnen met energie besparen is Waterspaarder worden.

Laat een energiescan uitvoeren door een onafhankelijke partij, schrijf hiervoor meerdere organisaties aan. Overheden hebben vaak duurzaamheid hoog op de agenda staan. Jouw gemeente of provincie kan dan ook een belangrijke rol spelen bij het verduurzamen van uw sportaccommodatie. Verschillende gemeenten en lokale/provinciale sportorganisaties bieden sportclubs een stimuleringsmaatregel door hen een gratis energiescan te laten uitvoeren. Samen met een energieadviseur wordt hierbij gekeken naar hoe duurzaam de sportclub is en welke concrete maatregelen er kunnen worden genomen om de energiekosten te verlagen. Onderzoek binnen de eigen omgeving de mogelijkheid voor stimuleringsmaatregelen. 

De hierboven beschreven scan en checklist vormen de basis vanuit verder kan worden gekeken naar de uit te voeren maatregelen en het toepassen van een prioritering aan de hand van de verwachte opbrengst en de investering van vrijwilligersuren en kosten.

Er zijn veel voorbeelden van sportclubs die een verduurzaming van hun club hebben gerealiseerd. Laat je inspireren door anderen! Benader ook jouw eigen bond of gemeente voor meer informatie over het verduurzamen binnen je eigen sport. Onder andere de KNVB, KNLTB en KNHB zetten actief in op duurzame accommodaties. 

Bepaal wat je op het gebied van het verduurzamen van jouw sportaccommodatie wilt bereiken. Beschrijf de duurzaamheidsambitie van jouw club. Om te komen tot een breed gedragen duurzaamheidsambitie, kan je ervoor kiezen om een groep vrijwilligers uit te nodigen voor een interactieve werksessie (de duurzame droom). Wees ervan bewust dat het verduurzamen van jouw sportaccommodatie tijd kost. Voor ondersteuning kun je deze pagina raadplegen.

Aandachtspunten

1. Maak leden enthousiast.
2. Zoek medestanders.
3. Stel je team samen.

Zoek medestanders die niet alleen enthousiast zijn, maar ook beslissingen mogen en kunnen nemen. Inventariseer welke leden en betrokkenen hiertoe bereid zijn en over welke kennis, ervaring en kwaliteiten zij beschikken. Gebruik hiervoor de ledenkaart. Een inventarisatie van hun netwerk geeft inzicht in externen die vanuit hun expertise mogelijk kunnen worden ingevlogen en met welke partijen er mogelijk kan worden samengewerkt.

Stel een team (commissie) samen van mensen die enthousiast zijn over duurzaamheid en een bijdrage willen en kunnen leveren aan het project. Wijs hierbij een voorzitter aan die verantwoordelijk is en het team aanstuurt. Het team bedenkt plannen, voert deze uit en adviseert het bestuur. Begin met een kleine groep. Je kunt hier een voorbeeldagenda vinden die al houvast kan dienen tijdens het eerste overleg.

Zorg bij de samenstelling van je team voor voldoende diversiteit, zodat je vanuit verschillende invalshoeken kunt inspelen op het verduurzamen van jouw sportclub. Je team bestaat minimaal uit een of meerdere:

• Bestuursleden (penningmeester)
• Jeugdleden
• Seniorleden

Houd bij de samenstelling rekening met verschillende vaardigheden en competenties. Heb aandacht voor verschillen, om juist het verschil te maken! De toolkit Bestuurlijke Vernieuwing kan je hierbij helpen.

Tool: Voor het verduurzamen van je accommodatie heb je vrijwilligers nodig. Vrijwilligers zijn in het algemeen onmisbaar voor verenigingen. Je kunt hulp krijgen bij het werven van voldoende- en de juiste vrijwilligers.

Stap 4: Maak een plan van aanpak

Aandachtspunten

1. Leg uit waarom.
2. Bepaal wie wat wanneer gaat doen.
3. Bepaal of de club beschikt over de benodigde kennis en competenties.
4. Maak een begroting.
5. Stel een communicatieplan op.
6. Beschrijf de aanpak omtrent monitoring en evaluatie.

Het waarom vat samen wat het nut en de noodzaak is voor jouw club om aan de slag te gaan met het verduurzamen van je vereniging. Bepaal in grote lijnen hoe je ervoor gaat zorgen dat er zowel op korte als lange termijn resultaten worden behaald, hoe breed draagvlak wordt gecreëerd en hoe het project in z’n geheel wordt geborgd binnen bestaand beleid. Laat je hiervoor inspireren door anderen.

Om resultaten te behalen moet duidelijk zijn wat je concreet gaat doen, wie hiervoor verantwoordelijk is, wie het gaat uitvoeren en wanneer de verschillende acties worden uitgevoerd. Ten behoeve van de uitvoer is het goed om te bepalen of de club via de leden en betrokkenen beschikt over de benodigde kennis en competenties. Hierdoor wordt inzichtelijk op welke vlakken een samenwerking met potentiële partners, die zich in de omgeving van jouw club bevinden, van toegevoegde waarde kan zijn.

Aangezien het mogelijk is dat aan sommige acties kosten zijn verbonden is het nodig een begroting op te stellen. Hiermee maak je inzichtelijk welke acties op de korte en/of lange termijn financieel wel en niet mogelijk zijn. Houd hierbij ook rekening met de terugverdientijden van de verschillende acties. Bekijk de besparingstips en zogenoemde quick wins per terugverdientijd: direct, 0-2 jaar en 2-5 jaar. Ook met Waterbespaarders kun je direct aan de slag. Er zijn verschillende financieringsmogelijkheden om de te nemen acties mogelijk te maken. Kijk hiervoor bij Stap 5. Hoewel de besparing meestal wel het eerste aanknopingspunt is, is de intrinsieke motivatie van het bestuur om een betere planeet achter te laten voor volgende generaties belangrijk.

Het is van belang dat het initiatief door de hele vereniging wordt gedragen. Om binnen alle lagen van de club draagvlak te creëren voor de verduurzaming binnen de club, is het belangrijk om te laten zien wat je doet. Stel daarom een communicatieplan op. Hierin staat beschreven hoe je de leden en betrokkenen informeert over de plannen en behaalde resultaten, dit geldt voor zowel de korte en lange termijn.

Bij het maken van het plan van aanpak is het ook goed om stil te staan bij de aanpak omtrent monitoring en evaluatie. Belangrijk is na afloop, maar ook tussentijds, na te gaan hoe een en ander is verlopen. Een goede evaluatie levert op kortere termijn waardevolle informatie op. Hoe eerder er wordt bijgestuurd, des te beter. Sta ook stil bij de borging voor de lange termijn.

Wist je dat:

• Het uitleggen van nut en noodzaak tot positieve mond-tot-mondreclame kan leiden!
• Door een planning te maken een hoop tijd kan worden gewonnen!
• Werken in koppels verbroedert en de prestaties verhoogt!
• Het plan van aanpak inzicht geeft in de mogelijkheden voor de korte en/of lange termijn!
• Het plan van aanpak een leidraad is voor het verduurzamen van de sportclub!

Aandachtpunten

1. Vier successen.
2. Laat zien en horen wat je doet.
3. Behoud draagvlak.

Communiceer naar de leden welke stappen er tot nu toe zijn ondernomen. Laat zien welke resultaten de eerste acties hebben opgeleverd. Je kan verschillende communicatiemiddelen en communicatiekanalen gebruiken. Bijvoorbeeld een apart stukje op de website van de club waarin je resultaten deelt en ook het energieverbruik van de club inzichtelijk maakt of het opstellen van een persbericht. Ditzelfde is mogelijk via een monitor in de kantine.

Bedank de leden van het team vaak en tijdig voor hun vrijwillige inzet. Dit draagt bij aan hun commitment voor de lange termijn.

Wist je dat:

• Het vieren van successen, meer betrokkenheid creëert en stimuleert om door te gaan!
• Door te laten zien en horen wat je doet, er draagvlak wordt gecreëerd onder de leden!
• Je leden kan bereiken via de clubwebsite, clubapp, monitor in de kantine, Facebook, Twitter, Instagram, e-mail, posters, brochures en trainers!
• Onder communicatiemiddelen ook filmpjes, foto’s en presentaties vallen!

Aandachtpunten

• 1. Evalueer met het team en het bestuur.
• 2. Stel je plan van aanpak waar nodig bij.
• 3. Veranker in beleid.
• 4. Blijf koersvast, ook op de langere termijn!

Om de verduurzaming van de club op de lange termijn vast te houden, is het van belang de visie te borgen in het beleid. Zo kunnen verschillende stappen, activiteiten en eerder gemaakte keuzes worden verankerd in bestaande processen. Ga ook na hoe en wanneer nieuwe leden worden meegenomen in de nieuwe visie op het verduurzamen van de sportaccommodatie. De ontwikkelingen met betrekking tot het verduurzamen van sportaccommodaties gaan snel. Om goed op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen is het belangrijk dit goed in de gaten te houden. Denk hierbij aan het contact met de gemeente, verenigingsondersteuners en andere sportclubs.

Wist je dat:

• Door te evalueren er weer nieuwe kansen ontstaan.
• Duurzaamheid energiebesparing veel voordelen met zich meebrengt.
• Door het verduurzamen van de eigen sportaccommodatie, de sportclub financieel sterker wordt.