De Zwaluwen Jeugd Actie is eind jaren ’50 ontstaan. Een polio-epidemie had zijn sporen na gelaten. Een van de slachtoffers is Jacques ‘Sjakie’ Köhler jr, een jonge voetballer die in 1959 door de ziekte in een rolstoel belandt. Sjakie bleek niet het type om bij de pakken neer te zitten. Met een kennis organiseerde hij op het veld van AFC in Amsterdam een voetbaltoernooi onder het motto: ‘gezonde knaapjes spelen voor hun gedupeerde kameraardjes’. Deelnemende clubs betaalden elk 10 gulden, alle deelnemers en bezoekers een kwartje entree. Het toernooi bracht het toen enorme bedrag van 1361,44 gulden op, dat werd geschonken aan Polioclub Amsterdam.
De actie werd snel opgepikt door de deelnemende verenigingen. Zij organiseerden het jaar daarna ieder hun eigen toernooi, waarvan de opbrengst naar het Prinses Beatrix Polio Fonds ging. Weer wat later deed ook de KNVB mee en bracht het goede doel onder bij voetbalvereniging ANVV De Zwaluwen. In 1970 kreeg de actie de naam die het nu nog heeft: Zwaluwen Jeugd Actie.
“ANVV De Zwaluwen bestaat nu nog steeds, maar gevoetbald wordt er niet meer”, vertelt Jan Willem Hoogendoorn, penningmeester van de Zwaluwen Jeugd Actie. "Het bestuur van de voetbalvereniging is tegelijk ook het bestuur van de stichting.”
KNVB Zwaluwen Jeugd Beker
’De jeugd voetbalt voor jongeren met een beperking!’ Dat is de slogan en het motto van de Zwaluwen Jeugd Actie. Dat doet jeugd – vaak ongemerkt – doordat vrijwel alle voetbalverenigingen die meedoen aan de KNVB Zwaluwen Jeugd Beker, de bekercompetitie voor de jeugd, een deel van het inschrijfgeld doneren aan de Zwaluwen Jeugd Actie.
Jaarlijks komt er daardoor vast ongeveer 450.000 euro binnen bij de Zwaluwen Jeugd Actie. Daarnaast zijn er incidentele acties. Sinds de start van de actie is het Prinses Beatrix Spierfonds een van de beneficianten. In een later stadium is er ook Spieren voor Spieren bij gekomen. Het geld wat naar hen toegaat is bestemd voor wetenschappelijk onderzoek. De derde beneficiant is de KNVB met het project Passend Voetbal. Hiermee worden allerlei soorten voetbal voor jongeren met een beperking ondersteund (voetbal voor blinden, doven, amputatie- en frame voetbal, G- en CP voetbal).
Subsidie voor verenigingen
Met het resterende bedrag, ongeveer anderhalve ton per jaar, worden onder andere initiatieven ondersteund die zich richten op voetbal voor jongeren met een beperking. Hiermee kunnen verenigingen activiteiten of diensten gericht op deze jongeren laten subsidiëren. “We werken daarvoor met verschillende rubrieken”, zegt Hoogendoorn. “Onder Voetbalbeleving valt bijvoorbeeld dat een vereniging met jongeren met een beperking naar een interland van het Nederlands elftal gaat kijken. Met Toegankelijkheid bieden we subsidies aan verenigingen die hun accommodatie willen aanpassen met bijvoorbeeld een invalidetoilet of een traplift.”
“Aangepast Voetbal”, vervolgt hij, “staat voor ondersteuning bij de start of ontwikkeling van aangepast voetbal bij een vereniging. Denk bijvoorbeeld aan de uitrusting, reiskosten of opleiding van de begeleiding. Onder ‘Samenwerking’ vallen vaak de mooiste projecten. Hiervoor werkt een vereniging samen met een organisatie in de omgeving. Denk aan een school voor speciaal onderwijs waarvoor de vereniging een voetbalclinic wil organiseren.”
Hoogendoorn heeft één kanttekening. “Wat we niet willen doen is de zaken van een vereniging overnemen of de exploitatie overnemen. Maar is er sprake van een eenmalig toernooi bij een jubileum of van de opstart van een team, dan ondersteunen we dat wel.”
Op zwaluwenjeugdactie.nl kunnen verenigingen het aanvraagformulier invullen en verzenden. Daar is ook alle informatie te vinden zoals bijvoorbeeld de subsidievoorwaarden of het programma voor een voetbalclinic.
Voorbeelden van ondersteunde activiteiten
Kleding voor RKSV Bekkerveld in Heerlen
De Heerlense voetbalvereniging RKSV Bekkerveld is dit seizoen begonnen met een afdeling G-voetbal – en direct is het G-team kampioen geworden. Op de dag dat het kampioenschap officieel werd, heeft de Zwaluwen Jeugd Actie 5.530 euro aan de vereniging gedoneerd. Met dat bedrag heeft de vereniging kleding, tassen en materialen kunnen aanschaffen voor de G-afdeling.
Renovatie Eendracht Arnhem
De sociaal actieve voetbalvereniging Eendracht Arnhem heeft een G-team met spelers in de leeftijd van 15 tot 45 jaar. Ook is de vereniging een ontmoetingsplek voor verschillende wijkactiviteiten, de voedselbank en senioren. Bij de gedeeltelijke renovatie van het clubgebouw in 2022 wilde de vereniging daarom ook een mindervalidentoilet plaatsen. De Zwaluwen Jeugd Actie maakte dit mogelijk met een bijdrage van 7500 euro.
Voetbalspeldag AZC Zutphen
In de herfstvakantie van 2022 organiseerde AZC Zutphen een voetbalspeldag voor 30 G-spelers uit de regio. De voetbalvelden waren omgetoverd tot een speelparadijs met verschillende opblaasbare attributen zoals een levend tafelvoetbalspel. De voetbalvereniging organiseerde de middag ook om potentiële leden bekend te maken met passend voetbal. De Zwaluwen Jeugd Actie ondersteunde deze dag daarom met 750 euro.
Foto: Zwaluwen Jeugd Actie
