Het lijkt erop dat je een verouderde browser gebruikt waarin sommige onderdelen van Clubbase niet goed functioneren. We raden je aan om een andere browser te gebruiken.
De sportkantine is de plek waar het sociale aspect van het sporten bij een club zichtbaar en voelbaar is, zeker tijdens de ‘derde helft’. Het biertje na de wedstrijd hoort er voor veel clubleden bij, maar de kantine is ook een plek waar veel jeugd rondloopt. Zij moeten het goede voorbeeld krijgen. Daarom is de NIX18-campagne als onderdeel van een verantwoord alcoholbeleid cruciaal bij het streven naar een gezondere sportomgeving.
Met SV VERS, een initiatief van NOC*NSF en de sportbonden, wordt in tien modelkantines gewerkt aan het stimuleren van een gezondere sportomgeving op de thema’s rookvrij, gezonde voeding en verantwoord alcoholbeleid. Deze clubs krijgen intensieve begeleiding en advies van JOGG-Teamfit coaches en ze zijn testlocatie voor verschillende interventies. De deelnemende clubs zijn verdeeld over de sporten voetbal, tennis, korfbal en hockey. JOGG-Teamfit coaches Irene Walk, Annelie Thijssen en Eveline Pleijte vertellen over de succesvolle stappen, die de modelkantines binnen het project SV VERS op het gebied van alcohol hebben gezet.
JOGG-Teamfit coach Irene Walk is binnen het SV VERS traject de clubcoach van HC Etten-Leur. Volgens Walk is het stempel modelkantine zeker op deze Brabantse hockeyclub te plakken. Een tweetal incidenten met alcoholgebruik op de club waren daar aanleiding om nog voor de start van SV VERS al flinke stappen te zetten. “Als we bij een vereniging over alcoholbeleid beginnen, krijgen we meestal veel weerstand. Behalve als er daadwerkelijk iets is gebeurd, dan zeggen ze: we moeten aan de slag! HC Etten-Leur had al bijna alle stappen gezet met een uitgebreid alcoholbeleid toen ik daar binnenkwam. Bij evenementen werken ze bijvoorbeeld met polsbandjes. In opdracht van JOGG-Teamfit hebben we ook een filmpje gemaakt over hoe zij met het alcoholbeleid omgaan, om aan andere verenigingen te laten zien.”
Bij HC Etten-Leur werkte Walk samen met een enthousiaste werkgroep van jonge meiden. Doordat zij fel op het nieuwe alcoholbeleid zijn, wordt door de hele club beter toegezien dat bijvoorbeeld aan jongeren onder de 18 geen alcohol wordt geschonken. Juist het meekrijgen van de hele vereniging is bij een thema als alcohol volgens de Teamfit coach extra belangrijk. “Bij voeding is nog niet iemand gaan steigeren omdat een bruine tosti naast een witte komt te liggen, maar alcohol is een thema dat door de hele club gedragen moet worden. Elk lid moet inzien: we moeten hier iets mee met elkaar.”
“Verantwoord alcoholbeleid moet door de hele club worden gedragen”
Annelie Thijssen heeft dat als Teamfit Coach van VERS-club TPC Venlo ook gemerkt. Bij die modelkantine is Sofie Steegh de zelfstandige uitbaatster, wat volgens Thijssen een groot voordeel is. “Zij is enthousiast en gaat er vol voor. Daar hebben ze alle regels die nodig zijn voor verantwoord alcoholgebruik al doorgevoerd. Zo schenken ze bijvoorbeeld geen alcohol voor 14.00 uur als veel jeugd op de club aanwezig is. Dat was vrij makkelijk aangepast, ook omdat er voor dat tijdstip niet heel veel alcohol werd gedronken. Met bordjes heeft ze gezorgd dat het duidelijk werd gecommuniceerd.” Steegh kreeg bij het doorvoeren van die regels steun van het bestuur, maar de leden zijn evengoed nodig.
Een interventie vanuit SV VERS was wat dat betreft bij tennisclub TPC Venlo een goede manier om de discussie over verantwoord alcoholgebruik aan te wakkeren onder de leden. Bij die proef werden clubleden boven de 18 verleid om eerst voor een alcoholvrij drankje te kiezen. Daar werden ze bewust en onbewust op gewezen met stellingen, bierviltjes en posters met ludieke teksten als ‘Morgen weer fris op?’. Ook werd het 0.0 bier, water en ijsthee prominent in het zicht gezet. “Die interventie is bij TPC Venlo echt een gespreksonderwerp geweest. Ze zijn heel erg bang dat we de alcohol wegnemen, maar dat is helemaal niet wat we willen natuurlijk. We willen vooral dat er verantwoord mee wordt omgegaan.”
Dat het onderwerp alcohol per sport en per club verschillend leeft kon Eveline Pleijte duidelijk merken. Zij is coach van korfbalvereniging ODO uit Maasland en hockeyclub NHC de IJssel uit Nieuwerkerk aan den IJssel. “Bij ODO was alcohol eigenlijk niet echt een probleem, maar omdat ze het een belangrijk thema vonden hebben ze veel leden en ouders de e-learning ‘Voor elkaar’ over verantwoord alcohol schenken in de sport laten volgen.”
Bij NHC de IJssel is het alcoholbeleid nog een ander verhaal, merkte Pleijte. Vooral de ‘Thé Dansants’ op zondagmiddag vormen nog een aandachtspunt. “Daar komen zoveel mensen op af, ook van buiten de club, dat ze het moeilijk vinden om te checken of iemand 18 jaar is. Ze proberen daar iets aan te doen met polsbandjes, maar het blijft bij zo’n groot evenement moeilijk te controleren, zeggen ze.”
De NIX18 interventie
Pleijte vindt het bij het adviseren van verengingen lastig dat de noodzaak achter de NIX18-campagne in de sport niet altijd wordt gezien. “Veel verenigingen zeggen dat ze onder de 18 jaar geen alcohol schenken en dat ze niet doorschenken als iemand te veel op heeft. Ze denken allemaal dat op hun club niemand onder de 18 drinkt, maar uit onderzoek blijkt natuurlijk dat het wel degelijk gebeurt. Zolang ze dat besef niet hebben kun je ook niet echt het doel bereiken dat jongeren onder de 18 jaar geen alcohol drinken in de sportkantine.” Zij ziet SV VERS daarom als een goed initiatief, waarbij de modelkantines als goed voorbeeld uitgedragen kunnen worden. “Dat zag je met het rookbeleid. Daar stonden mensen vijf jaar geleden ook heel anders in. Nu zie je veel rookvrije sportparken. Ik denk dat straks meer mensen gaan inzien dat het helemaal niet slim en gezond is om direct na het sporten zoveel bier te drinken. Die bewustwording moet nog meer op gang komen.”
Thijssen weet ondertussen waar ze overtuigingskracht vandaan kan halen. “We hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor onze jeugd die een sportclub bezoekt. Daar kun je een voorbeeld voor zijn.” Verenigingen, die de succesfactoren van een gezondere sportkantine in de praktijk willen zien, kunnen wat haar betreft eens bij TPC Venlo gaan kijken. “Omdat de uitbaatster daar zo goed door SV VERS is geholpen wil ze het ook graag overbrengen op andere verenigingen. Zij wil graag als ambassadeur naar voren stappen om uit te leggen dat een gezondere sportomgeving helemaal niet zo moeilijk voor elkaar te krijgen is. Met kleine stapjes kun je ver komen.”
Ook aan de slag met een gezondere kantine? Kijk op de website of neem contact op.
Dit artikel verscheen eerder in SPORT Bestuur & Management nummer 5-2022.
Link gekopieerd naar klembord
Neem contact op met NOC*NSF Sport Support via:
