Verhalen over misdragingen van trainers in de turnwereld waren al langer bekend. De afgelopen maanden kwamen helaas steeds meer incidenten met grensoverschrijdend gedrag aan het licht, binnen en buiten de sport. Je kunt je ogen er niet meer voor te sluiten: het kan overal gebeuren. In Haarlemmermeer heeft Team Sportservice daarom samen met bestuurders van sportverenigingen de Richtlijn Veilig Sportklimaat opgesteld, die moet helpen om misstanden zoveel mogelijk te voorkomen. “Denk bij misstanden aan seksueel of machtsmisbruik, mishandeling, intimidatie of discriminatie van lhbtiq’ers of mensen met een andere huiskleur”, zegt Daphne Tervelde, coördinator Positieve Sportcultuur van Team Sportservice.
Concrete stappen
De Richtlijn Veilig Sportklimaat benoemt concrete stappen die verenigingen kunnen zetten om de sociale veiligheid te vergroten. Daphne: “Het draait kortgezegd om drie zaken. Zorg voor een geschoolde vertrouwenscontactpersoon bij wie mensen terechtkunnen als ze te maken hebben met grensoverschrijdend gedrag, of daar vragen over hebben. Vraag een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aan voor trainers en coaches. En ten slotte: leg duidelijke gedragsregels vast, maak die kenbaar, en zorg dat je protocollen hebt voor áls er zich een incident voordoet.”
Van schaatsen tot triatlon
Sportverenigingen kunnen hierbij op allerlei manieren ondersteuning krijgen. Meerdere keren per jaar organiseert Team Sportservice Haarlemmermeer bijeenkomsten voor clubs die met de richtlijn aan de slag willen. Op de eerste bijeenkomst, in februari, waren acht verengingen aanwezig. “Het was een heel diverse groep, van voetbal tot schaatsen en van scouting tot triatlon. Met vijf of zes verenigingen gaan we in gesprek om te kijken wat zij nog nodig hebben om aan de richtlijn te voldoen.” De volgende startbijeenkomst, voor weer nieuwe verenigingen, is op 16 mei. Het aanvragen van een VOG voor coaches en trainers is voor verenigingen gratis, mits ze aan een aantal voorwaarden voldoen. En twee keer per jaar organiseert Team Sportservice in Haarlemmermeer een gratis opleiding tot vertrouwenscontactpersoon, verzorgd door NOC*NSF. Op Veilig Sportklimaat - Team Sportservice Haarlemmermeer is alle informatie te vinden over de Richtlijn Veilig Sportklimaat.
Koudwatervrees
Daphne Tervelde begrijpt dat sommige verenigingen koudwatervrees hebben om hiermee aan de slag te gaan. “Het is een gevoelig onderwerp, waar je liever niet mee te maken hebt. Verenigingen nemen vaak pas maatregelen als er een incident is geweest. Dat is jammer, want je kunt er veel ellende mee voorkomen. Ik denk dat het zowel voor de leden als voor de vrijwilligers rust geeft als er duidelijke gedragsregels en protocollen zijn. Sommige verenigingen denken misschien dat het veel werk is, maar als je je er even in verdiept, zie je dat dat heus meevalt. Amsterdam stelt harde eisen aan sportaanbieders wat betreft een veilig sportklimaat. Zover gaat Haarlemmermeer niet, maar ik raad alle verenigingen van harte aan hier werk van te maken en gebruik te maken van de handvatten die er zijn.”
Grensoverschrijdend gedrag ervaren?
Wie zelf op een sportvereniging grensoverschrijdend gedrag heeft ervaren, kan op de website van de club kijken of er een vertrouwenscontactpersoon staat vermeld. Is dat niet het geval, of voelt dat toch niet vertrouwd, dan kun je in veel gevallen terecht bij de vertrouwenscontactpersoon van de betreffende sportbond. Je kunt ook altijd contact opnemen met het Centrum Veilige Sport Nederland via de website, via 0900 2025590 of centrumveiligesport@nocnsf.nl, of neem contact op met de politie.
De Richtlijn Veilig Sportklimaat is onderdeel van een breder beleid om een positief, sociaal veilig en inclusief sportklimaat te stimuleren.