Kenniscentrum Sport & Bewegen is een van de ondertekenaars van de Routekaart Verduurzaming Sport. Zij onderzochten met vastgoedadviseur CFP Green Buildings de mogelijkheden voor verduurzaming voor vijf sportaccommodaties: een roei- en zeilvereniging, een atletiekvereniging, een tennisclub, een ijsbaan/zwembad en een voetbal- en handbalclub. “Met het doorlichten van uiteenlopende sportverenigingen op duurzaamheid kunnen we een aantal belangrijke conclusies trekken voor toepassing bij sportverenigingen in heel Nederland”, zegt Michael Poot, projectleider verduurzaming sportaccommodaties bij Kenniscentrum Sport & Bewegen. “Zo helpen we sportverenigingen om de stap naar verduurzaming te zetten.”
Natuurlijke momenten
Belangrijk is het moment van het uitvoeren van maatregelen om rendabel te verduurzamen, zegt Roel Wever van CFP Green Buildings. “Uit een landelijke nulmeting, die we als basis voor de Routekaart Verduurzaming Sport hebben uitgevoerd bij 22.000 sportclubs, bleek dat 80% van alle sportverenigingen de komende jaren groot onderhoud moet plegen. De vijf diepte-analyses bevestigen dat beeld nu. Gepland onderhoud is een uitgelezen kans om de isolatie te verbeteren, een warmtepomp te installeren en zonnepanelen te plaatsen. Zo kunnen sportclubs zo’n 90% CO2 besparen. Met verduurzamen op natuurlijke momenten hoeven de maatregelen niet veel extra te kosten. Met bestaande subsidies en de juiste begeleiding wordt verduurzaming rendabel.”
Rendabel gasloos
Buitensportaccommodaties kunnen rendabel gasloos zijn door zonnepanelen te combineren met batterijopslag, blijkt uit de vijf analyses. “Dat geldt eigenlijk voor alle 4.700 buitensportverenigingen waar overdag veel energie wordt opgewekt en in de avond verbruikt”, zegt Roel Wever. “De batterijen slaan overdag energie op en onttrekken die ‘s avonds uit de batterij. Batterijopslag is een relatief nieuwe innovatie en wordt nog niet veel toegepast. Dat is een gemiste kans, want met de batterijen kun je piekmomenten opvangen. De combinatie met zonnepanelen en een warmtepomp zorgt voor een rendabele gasloze sportaccommodatie.” Sportclubs met een grootverbruikersaansluiting kunnen door gebruik te maken van batterijopslag vaak overstappen naar een kleinverbruikersaansluiting. Hiermee wordt de businesscase voor gasloos aantrekkelijker.
Financiering
Verduurzaming vraagt vaak grote investeringen. Daarom is bij de analyses ook gekeken naar de financiering van de maatregelen. Sportclubs komen in aanmerking voor de subsidie Stimulering bouw en onderhoud sportaccommodaties (BOSA). Daarmee krijgen clubs 30% van de kosten voor verduurzaming terug.
Ook biedt Stichting Waarborgfonds Sport (SWS) de mogelijkheid van een borgstelling, zodat sportverenigingen tegen lage rentes en aantrekkelijke voorwaarden een financiering kunnen afsluiten om te verduurzamen. Zelfs met financiering kunnen vier van de vijf geanalyseerde sportaccommodaties de verduurzaming met een positieve kasstroom uitvoeren. Ook op landelijke schaal geldt dit in de meeste gevallen, hoewel dit ook afhankelijk is van het eigen vermogen, de benodigde financiering en de gewenste besparing.
“De terugverdientijd per maatregel kan enorm variëren”, zegt Roel Wever. “Daarom is het belangrijk niet alleen naar losse maatregelen te kijken, maar naar het grote geheel. Op weg naar 95% CO2-reductie zijn alle maatregelen van belang. Sommige leveren geld op, sommige kosten geld. Maar ze zijn allemaal nodig om de klimaatdoelstellingen te halen. Uit onze berekeningen blijkt dat sportverenigingen de verduurzamingsslag rendabel kunnen maken zonder hogere nettolasten.”
Eén van de vijf sportclubs zou hogere financieringslasten hebben dan de besparing oplevert. Dan is financiering uit eigen middelen gunstiger. Sommige accommodaties geven aan niet alleen te willen investeren in CO2-besparing, maar ook in het verhogen van het comfort van leden. Zo willen ze ook in de toekomst blijven voldoen aan de wensen van gebruikers.
Aan de slag
Voor rendabel verduurzamen is begeleiding bij het plannen en uitvoeren van de maatregelen cruciaal. Want verduurzamen is alleen rendabel als de juiste maatregelen op het juiste moment worden uitgevoerd. Verschillende begeleidingstrajecten helpen sportverenigingen bij het realiseren van de verduurzaming. Michael Poot: “De adviseurs helpen je niet alleen bij het vergelijken van maatregelen, maar ook bij het maken van het plan, het opvragen en beoordelen van offertes en het implementeren van de nieuwe technieken. Dat is de kracht van de trajecten: ze helpen je verder dan alleen een adviesrapport. Ze helpen de vereniging stappen in de goede richting te zetten.”
Dit artikel is ook verschenen op duurzamesportsector.nl. Daar vind je ook nog links naar de uitgewerkte cases van de vijf geanalyseerde sportaccommodaties.