Een gezond speelveld: “Vertroetel de grasmat niet te veel”

Omdat met ingang van 2023 geen chemische gewasbeschermingsmiddelen meer gebruikt mogen worden op sportvelden, gaat het onderhoud veranderen. De e-learning ‘Pesticidenvrij beheer natuurgras sportvelden’ is één van de middelen om bestuurders, professionals en vrijwilligers op dit punt bij te scholen, vertelt Ernst Bos, expert in onderhoud van sportvelden. Bos is bekend met alle facetten van het sportveldonderhoud en was betrokken bij de totstandkoming van deze online training.

Voorlichtingsbijeenkomsten

In 2020 waren twaalf provinciale voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd over de veranderende wetgeving en de ‘Handreiking pesticidenvrij sportgrasbeheer’. Omdat clubs en vrijwilligers hier maar mondjesmaat verschenen, zijn extra initiatieven ontwikkeld, zoals de e-learning en twee factsheets. “Deze kunnen de fysieke bijeenkomsten niet volledig vervangen, maar vanwege corona is het even niet anders.”

Verbod op chemische bestrijdingsmiddelen

Waar voorheen af en toe chemische gewasbeschermingsmiddelen werden gebruikt, moeten sportvelden vanaf 2023 pesticidenvrij worden onderhouden. Er zijn al veel voorbeelden, die laten zien dat dit heel goed samengaat met uitstekend bespeelbare velden. “Het mes snijdt aan twee kanten. Met een gezonde, robuuste grasmat blijven de velden beter bespeelbaar, terwijl onkruiden en ziekten minder kans krijgen. Er zijn wat aanpassingen in het onderhoud nodig, maar als de basis van een veld in orde is, hoeft het niet duurder te zijn”, zegt Bos.

Klimaatverandering

De e-learning gaat ook in op het onderwerp klimaatverandering. Door de toenemende kans op hete en droge zomers, is de zomer competitiestop steeds minder geschikt voor het traditioneel grootonderhoud van grassportvelden, legt Bos uit. “Bij te hoge temperaturen stagneert de grasgroei. Het gras herstelt dan niet van beschadigingen, er worden geen nieuwe uitlopers en wortels gevormd en het gras bouwt geen reserves op. Onkruiden en ziekteverwekkers profiteren daarvan en bovendien zijn de velden aan het begin van de competitie veel kwetsbaarder. Het is verstandig om bepaalde werkzaamheden eerder in het voorjaar uit te voeren. Maar omdat tijdens ingrijpende bewerkingen tijdens de competitie niet mogelijk zijn, verandert het onderhoud.”

Tips voor sportverenigingen

De grasmat te vaak beregenen of te laat beginnen met de beregening zijn volgens Bos veelgemaakte fouten. “Graswortels groeien naar het water toe. Als je de grond eerst laat uitdrogen en vervolgens regelmatig met kleine hoeveelheden beregent, dan krijg je oppervlakkige wortelgroei.” Zijn advies is: ”Kijk voor het beregenen niet alleen naar het gras, maar vooral in de grond! Begin in een droog voorjaar op tijd met beregenen. Geef liever één keer per week 25 millimeter water dan elke dag 5 millimeter.”

Een andere veelgemaakte fout is dat clubs te zuinig zijn op het hoofdveld. “Voor een mooie groene grasmat wordt het gras vaak vertroeteld met mest en water. Als je er dan ook nog hooguit één keer per week op speelt, krijg je een zwakke en ziektegevoelige grasmat met veel straatgras en onkruiden. Grassportvelden moet je regelmatig en het liefst gespreid bespelen. Het is een goed gebruik om vanaf januari pupillen overdwars op het hoofdveld te laten spelen. Een goede grasmat verdraagt minstens 350 uur bespeling.”

Corona

Vanwege het coronavirus worden veel grassportvelden minder bespeeld dan normaal. Bos adviseert daarom: “Verplaats een deel van jeugdwedstrijden en -trainingen, die wel doorgaan, van kunstgrasvelden naar natuurgrasvelden. Een goed sportgrasveld heeft ook in coronatijd een beetje training nodig.”

Meer informatie

E-learning ‘Pesticidenvrij beheer natuurgras sportvelden’