Professionalisering van sportverenigingen

Door: Sportbedrijf Lelystad, in samenwerking met mr. R.A. Brand van De Raadgevers Bedrijfsjuristen

Waarom zou je professionaliseren?

De inzet van betaalde krachten wordt ook wel professionalisering genoemd. Het duidelijke nadeel ervan is natuurlijk dat het geld kost om iemand te betalen voor diens werkzaamheden, terwijl vrijwilligers het vaak voor niets doen. Hooguit voor een vrijwilligersvergoeding. Daar staat tegenover dat een betaalde kracht goed van pas kan komen om kwalitatief goede werkzaamheden te verrichten, bijvoorbeeld om vrijwilligers te begeleiden bij hun taken en zo hun bijdrage nog groter te maken of om werk uit te voeren waar het anders nooit van komt.

In Deventer zet men bijvoorbeeld vanaf volgend jaar in op professionalisering van sportverenigingen door onder meer trainersbegeleiding aan te bieden. Zo kunnen trainers geholpen worden in het verbeteren van hun pedagogische en didactische vaardigheden, waardoor een positieve sportcultuur wordt gestimuleerd en leden hopelijk meer plezier en voldoening halen uit het sporten en minder snel hun lidmaatschap stopzetten. Dit is slechts een voorbeeld. Er zijn ook andere situaties waarin de inzet van professionele ondersteuning sportverenigingen vooruit zou kunnen helpen.

Waar moet op gelet worden bij de inzet van professionele ondersteuning?

Natuurlijk zijn er wel aandachtspunten, waar goed op gelet moet worden bij de professionalisering van sportverenigingen. Iemand die betaald in dienst is, heeft namelijk een arbeidsovereenkomst en is derhalve werknemer. Natuurlijk zou een vereniging zelf iemand in dienst kunnen nemen, maar dat kan wel leiden tot extra administratief werk en ingewikkelde dilemma’s: een werknemer heeft recht op vakantiedagen, je moet een werknemer doorbetalen tijdens ziekte en een werknemer vergt veel meer begeleiding. Aan de andere kant heb je dan wel echt zelf de touwtjes in handen.

Zeker voor kleine verenigingen kan het veel extra werk opleveren om iemand betaald in dienst te nemen, terwijl er soms misschien behoefte is aan slechts een paar uur professionele ondersteuning per week. Een goede mogelijkheid is daarom om professionele ondersteuning via gemeentes of het lokale sportbedrijf in te huren. Gemeentes hebben ervaring met het in dienst hebben van werknemers en nemen zo de verantwoordelijkheden, die een werkgever heeft, weg van de vereniging, terwijl de expertise van een betaalde kracht wel benut kan worden. Bovendien kunnen meerdere kleine verenigingen samen gebruikmaken van dezelfde professional, bijvoorbeeld van een sportparkmanager, die helpt met het beheer van een sportpark of -hal die door meerdere verenigingen gebruikt wordt.

Het is in dat geval wel belangrijk dat de vereniging en de gemeente/het sportbedrijf duidelijke afspraken maken over de verhouding die zij dan zouden aangaan. De professional is in dienst van de gemeente/het sportbedrijf en niet van de vereniging. De gemeente heeft daardoor de uiteindelijke zeggenschap over hoe de professional zijn werk moet uitvoeren en is derhalve formeel werkgever. De vereniging is dan materieel werkgever. Daarnaast is het van belang dat vooraf heldere afspraken worden gemaakt over de duur en de kosten. De gemeente betaalt de werknemer, maar hoeveel betalen de verenigingen aan de gemeente en hoe lang en frequent wordt de professional ingezet?

De gemeente/het sportbedrijf zal ook duidelijke criteria op moeten stellen om ervoor te zorgen dat de inzet van professionals op een goede en effectieve manier wordt verzorgd door bijvoorbeeld mee te kijken met de financiële stand van zaken van verenigingen.

Tot slot

Professionalisering van sportverenigingen klinkt een beetje misleidend, omdat het voor met name kleine sportverenigingen een wel erg grote verandering en verantwoordelijkheid zou zijn om professionals in dienst te nemen. Dit terwijl deze sportvereniging misschien wel gebaat zijn bij een beetje professionele ondersteuning.

Als de gemeente of het lokale sportbedrijf de administratieve en juridische aspecten van betaalde krachten op zich neemt, kunnen sportverenigingen op een laagdrempelige manier ondersteund worden door professionals, van organisatorische tot sporttechnische ondersteuning. Het is en blijft dan wel zaak om van tevoren heldere afspraken te maken over de duur, de kosten en andere praktische zaken die hierbij komen kijken, zodat beide partijen en de professional zelf weten waar ze aan toe zijn en wat ze van elkaar mogen verwachten. Eigenlijk is dat geen geval van professionalisering, maar van de inzet van professionele ondersteuning bij sportverenigingen.