Juli '25 - Juridische gevolgen van wangedrag op het veld — waar bestuurders alert op moeten zijn
In de hitte van de strijd kunnen emoties hoog oplopen. Een uit de hand gelopen tackle, verbale agressie richting de scheidsrechter, of zelfs fysiek geweld tussen spelers – het zijn incidenten die verenigingen liever vermijden. Maar wat als ze tóch plaatsvinden? Als sportrechtjurist zie ik vaak dat bestuurders niet altijd voldoende op de hoogte zijn van de juridische gevolgen van wangedrag op het veld. Daarom neem ik je mee door de belangrijkste aandachtspunten.
Door: Sportbedrijf Lelystad, in samenwerking met mr. R.A. Brand van De Raadgevers Bedrijfsjuristen
Tuchtrecht versus civiel recht
Sportbonden hanteren eigen tuchtrechtelijke regels. Een speler die zich misdraagt kan worden geschorst of beboet op basis van het bondstuchtreglement. Maar let op: ernstig wangedrag kan óók juridische gevolgen hebben buiten het sportveld, zoals:
- Aansprakelijkheid voor schade: Als een speler opzettelijk een tegenstander verwondt, kan dit leiden tot een civiele schadeclaim.
- Strafrechtelijke vervolging: In uitzonderlijke gevallen – zoals bij mishandeling – kan het Openbaar Ministerie besluiten tot strafvervolging.
Verantwoordelijkheid van de vereniging
Bestuurders denken vaak: "Dat is iets tussen de spelers." Maar de vereniging zelf kan ook aansprakelijk worden gesteld, bijvoorbeeld:
- Op grond van artikel 6:170 BW (aansprakelijkheid voor ondergeschikten zoals werknemers of vrijwilligers bij dienstverband of gezagsverhouding)
- Bij onvoldoende toezicht of nalatig beleid, zoals het niet sanctioneren van herhaaldelijk grensoverschrijdend gedrag.
Zorg daarom voor:
- Duidelijke gedragsregels
- Snelle en consistente sancties
- Vastlegging van incidenten en opvolging
De rol van de sportbond en de bonds-officier van justitie
Bij ernstig wangedrag op het veld treedt niet alleen de vereniging of de scheidsrechter op: ook de overkoepelende sportbond kan in actie komen. Veel bonden, zoals de KNVB of NOC*NSF, beschikken over een eigen bonds-officier van justitie – een onafhankelijke functionaris die optreedt namens de bond en tuchtzaken onderzoekt.
De bonds-officier heeft de bevoegdheid om:
- Onderzoek te starten naar meldingen van wangedrag, zelfs als de vereniging zelf niets onderneemt
- Tuchtrechtelijke procedures in gang te zetten tegen betrokken leden, trainers of officials
- Strafmaatregelen te eisen zoals schorsingen, boetes of verplichtingen tot gedragstraining
Belangrijk voor verenigingen is dat deze procedures los staan van hun eigen sanctiebeleid. De bond kijkt naar de sportbrede belangen en treedt op bij gedrag dat de integriteit van de sport schaadt. Goede samenwerking en tijdige communicatie met de bond zijn essentieel om escalatie te voorkomen en reputatieschade te beperken.
Praktische tips voor bestuurders
- Implementeer een gedragscode met duidelijke grenzen en gevolgen.
- Stel een interne tuchtcommissie in die incidenten onafhankelijk onderzoekt.
- Train trainers en coaches in het herkennen en de-escaleren van ongewenst gedrag.
- Communiceer met ouders en leden over wat wel en niet getolereerd wordt.
- Sluit een goede aansprakelijkheidsverzekering af – maar vertrouw er niet blind op.
Tot slot
Wangedrag op het veld is meer dan een moment van onbezonnenheid: het kan juridische en reputatieschade opleveren voor uw vereniging. Door proactief beleid en juridische alertheid voorkomt u escalatie en beschermt u uw leden, vrijwilligers én uw organisatie.
Wil je als bestuurder een specifiek conflict bespreken of juridisch advies inwinnen?
Schroom niet om contact op te nemen met sportrechtjurist Rémon Brand van De Raadgevers Bedrijfsjuristen om gericht advies te ontvangen, via rabrand@deraadgevers.nl.
Deel deze pagina
Link gekopieerd naar klembord
Heeft u een vraag?
Neem contact op met Sportbedrijf Lelystad via de verenigingsondersteuner Sander Enkelaar.
