Opzegging lidmaatschap van club door sportbond

Door: Sportbedrijf Lelystad, in samenwerking met mr. R.A. Brand van De Raadgevers Bedrijfsjuristen

Wat gebeurt er als het lidmaatschap van een sportclub bij de sportbond wordt opgezegd?

Een sportclub traint natuurlijk niet alleen, er worden ook wedstrijden gespeeld. In nagenoeg alle sporten zijn er overkoepelende organen die de competities en wedstrijden organiseren. Om deel te kunnen nemen aan de competities die door een sportbond worden georganiseerd, moet een sportclub lid worden van die sportbond. Op die manier komt er een overeenkomst tot stand tussen de sportbond en een sportclub.

De sportbond, zoals de KNVB in de voetbalsport, zorgt er verder voor dat overal dezelfde spelregels gehanteerd worden en ondersteunt clubs bij hun organisatie. Maar een sportbond zal zich ook inzetten voor een veilige en gezellige sportomgeving en verwacht van haar leden – de clubs – dat zij uiteraard zich daar ook voor inzetten.

Wanneer een club dat aantoonbaar niet doet, kan de sportbond maatregelen nemen. Een heel zware maatregel is het opzeggen van het lidmaatschap van de sportclub. Hierdoor mag de club niet meer deelnemen aan alle competities en andere activiteiten, die door de bond worden georganiseerd en wordt het voor een club dus eigenlijk onmogelijk om voort te bestaan als club die ook wedstrijden speelt.

Wanneer mag een bond deze zware maatregel nemen?

Het korte antwoord is: dat hangt grotendeels af van wat er afgesproken is tussen de sportbond en de sportclub. Afgelopen april is de KNVB teruggefloten door de rechter, omdat volgens de rechter de KNVB ten onrechte het lidmaatschap van de Utrechtse club DWSV had opgezegd, begin 2020. In een speciaal contract dat deze club en de KNVB hadden gesloten naar aanleiding van meerdere gerapporteerde geweldsincidenten bij de club, een zogeheten ‘contract risicoaanpak’, stond onder meer vastgelegd dat de KNVB alle elftallen uit de competitie kon nemen.

Hoewel drie jaar geleden door de voorzieningenrechter nog werd besloten dat het besluit van de KNVB terecht was, is daar in hoger beroep dus anders over geoordeeld. Dat kwam door de bepalingen in het contract. Er stond namelijk niet letterlijk dat de hele club geroyeerd kon worden, waardoor de rechter concludeerde dat “de club redelijkerwijs niet kon veronderstellen dat volledige uitsluiting aan de orde was”.

In een ander geval is het niet tot een hoger beroep gekomen en is het oordeel van de rechter dat de opzegging van het lidmaatschap van een voetbalclub door de KNVB terecht was, wel gehandhaafd. Dat betreft de Utrechtse club SVA Papendorp. Gezien de hoeveelheid geweldsincidenten bij die club in slechts enkele seizoenen tijd – 54 tuchtzaken – en de overige omstandigheden had de club aantoonbaar onvoldoende gedaan om de veiligheid van spelers, scheidsrechters en andere betrokkenen te waarborgen. De rechter beschouwde het besluit van de KNVB als een belangenafweging: is de veiligheid van de betrokken mensen belangrijker of het voortbestaan van de club SVA Papendorp? In het licht van alle omstandigheden had de KNVB in dit geval wel terecht de afweging gemaakt dat de veiligheid van de betrokkenen boven het voortbestaan van de club ging. Daarom mocht de KNVB het lidmaatschap toch beëindigen.

Tot slot

De zware maatregel van het opzeggen van een lidmaatschap van een sportclub door de betreffende sportbond komt weinig voor, omdat de bond eerst verplicht om samen naar andere oplossingen te zoeken en minder zware maatregelen dient te nemen. Pas als er echt voor enige tijd sprake is van een onveilig sportklimaat bij een bepaalde club, kan de bond deze club royeren. Daarbij is het nog wel van belang wat er in de overeenkomsten staat die de bond en een club hebben gesloten. Om een maatregel te nemen die niet in die overeenkomsten vermeld staat, moet een sportbond namelijk zwaarwegende redenen hebben die dat besluit rechtvaardigen.

Indien je vragen hebt naar aanleiding van deze blog of andere juridische vragen, kun je je wenden tot mr. R.A. Brand van De Raadgevers Bedrijfsjuristen via rabrand@deraadgevers.nl of 06 10 51 48 50.