Dat twee rijverenigingen werden uitgekozen uit de ingezonden plannen, is best opmerkelijk aangezien alle soorten verenigingen een beroep kunnen doen op de steun vanuit Rabobank. Bij de vijf kandidaat-verenigingen uit de Drechtsteden die voor het traject overbleven, waren bijvoorbeeld een tennisvereniging en een roeivereniging voor mensen met een beperking. Het idee is dat de bank op basis van de ambities en de vragen een passende professional uit het bedrijfsleven inschakelt om de vereniging bij te staan. Dat klonk RV Beyaert uit Alblasserdam als muziek in de oren, vertelt ons voorzitter Judith Bakker-Groenendijk. De rechercheur in de regio Rotterdam-Rijnmond woont zelf in Brandwijk met haar man en zoon van 14 en dochter van 12, die ook rijdt. "Wij zijn een rijvereniging met een accommodatie met stalling. Op dit moment hebben we daarvoor twee aparte besturen. We zijn op zoek naar advies hoe we dat kunnen herstructureren en optimaliseren. Dat is toch terrein waarbij extra expertise goed van pas komt. Ook willen we graag leden werven."
Goed voorbereid
In februari 2019 verzorgden Rabobank IJsselmonde-Drechtsteden en Zuid-Hollandse Eilanden samen met NOC*NSF in Alblasserdam een informatieavond over de steun aan verenigingen. Die konden zich daarop aanmelden en hun ambities en vragen motiveren in een plan. De intake zou persoonlijk plaatsvinden, met rijdende leden en leden van het bestuur, maar – dat is geen verrassing – door de coronamaatregelen kwam het traject even stil te liggen. Op 13 juli was er dan toch een Teams-meeting, heel 2020. Judith: "Begin oktober hebben we op basis daarvan een pitch gedaan via Microsoft Teams. In ongeveer vijf minuten mochten we vertellen wie we waren en waarom we ondersteuning nodig hadden. Dat was de aftrap van het project. We kregen allemaal een fles champagne thuisgestuurd met borrelnootjes om het te vieren." De presentatie van de toekomstideeën van de Beyaert had de aandacht van de bank getrokken. Judith: "We hadden het gehoopt natuurlijk, maar je weet niet wat andere verenigingen willen en hoe die zich presenteren. We hadden het heel goed voorbereid. Voor de intake waren we al als werkgroep bij elkaar geweest en hadden we een SWOT-analyse gemaakt, met daarin sterktes en zwaktes en kansen en bedreigingen. Die hebben we ook gebruikt in de presentatie. We vinden het heel fijn dat een onafhankelijk iemand eens naar ons kijkt en hopelijk met verrassende dingen komt waar we zelf niet aan denken."
Tijdsgeest
"We hebben altijd stallingen gehad, aanvankelijk nog in het centrum van Alblasserdam", vertelt Judith. "Die accommodatie is eind jaren tachtig gedeeltelijk afgebrand en daarop zijn we naar de huidige locatie gegaan. We hebben een kantine, een binnenbak en 38 stallen. Het stuk grond dat we huren herbergt een buitenbak van 20 bij 60 meter, paddocks, grasland, een longeercirkel en parkeergelegenheid. We hebben een heel mooie accommodatie. Als we ergens komen, beseffen we dat weer. Voor ons was de vraag hoe we het bestuur en beheer ervan als vereniging het beste kunnen structureren voor de toekomst." Een vraagstuk dat ook samenhangt met de tijdsgeest en dat daardoor wellicht leeft bij meer verenigingen. "Passie voor de paardensport is altijd ons uitgangspunt. We hebben een mooie accommodatie en zijn aardig zelfredzaam. Toch zijn de tijden veranderd. Dertig jaar geleden deed iedereen alles zelf: uitmesten, rijden, losgooien. Mensen willen nu graag dat alles uit handen wordt genomen. Ze besteden de zorg het liefste uit en komen om te rijden. Het verenigingsleven is ook erg veranderd. Vroeger werd je als kind lid van een vereniging en als je overleed, was je lid-af. Tegenwoordig wisselen mensen eerder van vereniging. Als het niet bevalt, kijk je verder. Een vereniging wordt nu vaak bestuurd als bedrijf, maar we moeten terug naar dat we het met elkaar doen. Momenteel hebben we 31 paardenleden, 11 ponyleden, 23 startpasleden en 15 niet rijdende leden. We hebben een oude garde die vanuit vroeger vaak bereid is om mee te helpen en een nieuwere generatie die meer denkt dat alles vanzelf gaat en individualistischer is. Dat botst nog wel eens. Iedereen is anders, maar we moeten het samen doen. De een wil hoog in de sport rijden en de ander wil recreatief bezig zijn. Dat is allemaal prima. Die liefde voor dat paard is wat ons allemaal bindt. We zien met het oog op de toekomst graag meer aanwas."
Expert
RV Beyaert wordt begeleid door Evelyn van der Haar uit Rijswijk. Ze is bekend als sportformateur in Alblasserdam en Midden Delfland en werkte eerder aan bijvoorbeeld sportakkoorden en de toekomstbestendigheid van verenigingen. Ook is ze expert op het gebied van coaching en vrijwilligersvraagstukken. Judith: "We hebben twee keer met Evelyn een gesprek gehad en er was direct een klik. Zij heeft daarop een voorstel gedaan voor hoe ze dacht dat ons proces het beste kon verlopen. Voorop staan versterking van het bestuur, een organisatieplan en een meerjarenbeleidsplan via de leden. We hebben hiervoor drie bijeenkomsten gehad met de leden. In de eerste hebben we allemaal gereflecteerd op de vereniging, in de volgende op onze toekomst en in de derde hebben we vastgelegd hoe we alles willen aanpakken. We wilden voor het vervolg elke twee tot vier weken bij elkaar komen, maar dat kan nu even niet. In het nieuwe jaar pakken we de draad weer op zodra dat kan. De bedoeling is dat we vervolgens na een aantal maanden weer bij elkaar komen om het traject te evalueren. In april 2021 zou het zijn afgerond, maar waarschijnlijk hebben we nu wat meer tijd nodig."
Develruiters
Sinds 1935 is Landelijke Ruitersportvereniging de Develruiters een begrip in en rond Heerjansdam. De Pony Club stamt uit 1960. De samenvoeging van de rijvereniging en de ponyclub resulteerde in de huidige vereniging, de Landelijke Ruitersportvereniging & Pony Club de Develruiters. "Op onze vereniging is iedereen met een eigen paard of pony welkom om te komen lessen, wedstrijden te rijden of gebruik te maken van de accommodatie", trapt voorzitter Jan Willem Koedood af, die ook een tijdlang voorzitter van de Kring Oost Maas en Merwede en vicevoorzitter van Regio Zuid-Holland was. "Onze droom is de verlenging van de rijhal, met op het dak zonnepanelen. Dat is de ambitie die we hebben gepresenteerd aan Rabobank", vertelt Jan Willem gedreven. In het dagelijks leven is hij Sales Service Specialist Benelux bij een bedrijf in labapparatuur en -software, maar daarnaast zet hij zich onvermoeibaar in voor zijn vereniging. "Zelf ben ik hier al een jaar of vijf mee bezig. We willen naar een hal van 20 bij 95 meter en hij is nu 20 bij 40. We hebben daarnaast twee buitenbanen van 60 bij 120 meter en binnen nog een oude accommodatie. Ons ledenaantal ligt rond de 250. Die kunnen we in de winter niet allemaal herbergen. We zijn al lang in gesprek met de gemeente Zwijndrecht en die is niet echt kien op paarden. Over mest op straat wordt nogal eens geklaagd en kennelijk kleeft aan ons het imago dat er veel geld zit en veel aan wordt verdiend. Het tegendeel is eerder waar, en we moeten ook de maatschappelijke functie van paarden niet vergeten. We hebben bijvoorbeeld een samenwerking met Horse&Co, dat kinderen met autisme en gedragsproblemen opvangt en helpt. Als je al aan de voorkant kunt helpen en op het goede spoor komt, betaalt zich dat altijd uit."
Nieuwe kijk
De goede bedoelingen ten spijt lukte het de vereniging dus nog niet concrete stappen met de gemeente te maken. "Toen kregen we die uitnodiging voor de informatieavond van Rabobank. Ik dacht, dit is wat we zoeken! Iemand die van buitenaf meekijkt en advies geeft." RV & PC de Develruiters wordt begeleid door Walter van der Mast. Hij is actief als procesbegeleider in de sport en als ondernemer en investeerder bij bijvoorbeeld start-ups. Voor het landelijke sportakkoord is hij in enkele gemeenten adviseur lokale sport. Hij is voorzitter van het nationale rugbycentrum in Amsterdam en heeft van daaruit ervaring met onder andere de verbouwing en verduurzaming van een grote sportaccommodatie. Dat komt als geroepen, vertelt Koedood. "In ons stichtingsbestuur, de eigenaar van het vastgoed dat de vereniging weer huurt, is een beetje vrees ontstaan of het allemaal wel haalbaar is. Ik kan dat niet zo goed uitstaan!" (lacht) "Ik wil heel graag vooruit met onze vereniging. Iemand van buitenaf heeft een nieuwe, neutrale kijk. We hebben al Europese subsidie toegekend gekregen voor de verbetering en verduurzaming van onze sportaccommodatie. Die is goed voor 20% van de kosten."
Vraagstukken
Een andere kwestie is dat de vereniging grond huurt van de stichting, die is verbonden met de vereniging, dat die weer huurt van NS Vastgoed. "De vraag is of we die pacht het beste kunnen verlengen of dat we de grond moeten kopen. Als NS plannen heeft met die grond, houdt het voor ons natuurlijk sowieso op. We hebben best wat kennis in huis in het bestuur, maar dat zijn zo toch best lastige vraagstukken. Zelf iemand inhuren doe je niet zo snel. Rabobank schakelt iemand uit het bedrijfsleven in met ervaring in het soort traject. Dat is dus iemand van buiten de bank, met een objectieve kijk. Hij is er echt voor ons en geeft onafhankelijk advies. We hebben eerst een online meeting gehad en hebben elkaar daarna ontmoet. Walter is een fijne persoon en we hadden meteen een klik. Walters suggestie is onder andere om de organisatie anders in te delen en de inkomstenstructuur te veranderen, zodat we onafhankelijker worden. Het idee is om de leden te scheiden in KNHS en FNRS. Horses&Co krijgt dan een FNRS-status. Ook gaat de verhuur van de accommodatie via de stichting lopen. We zetten dit soort ideeën en oplossingen nu allemaal op een rij."
Ideeën
"We zijn van oudsher echt een landelijke rijvereniging, dus met een rijaccommodatie, maar zonder stallen. Vroeger kwamen de boerenzoons met de paarden onder de man", legt Jan Willem uit. "De behoefte en de noodzaak om naar de vereniging te gaan om te rijden of wedstrijden te rijden, zijn verdwenen. Onze regio verstedelijkt verder en dan moet je samenwerkingen aangaan. Onze kracht is grote concoursen organiseren outdoor. We hebben een groot terrein met grote banen en royaal grasland. Het idee is ook om de kantine toch zakelijk aan te gaan pakken. De diensten draaien met elkaar is elk jaar weer een hobbel. De vulling van de verenigingsles verloopt bij ons moeizaam. Een goede instructeur kost 50, 60 euro per uur. Dan is het voor twee, drie mensen niet meer rendabel. Twintig jaar geleden reden we met tien of vijftien mensen in een les in een bak van 20 bij 40 meter. Mensen vinden nu vier in een les al veel, maar dat is niet meer te betalen. Tijden veranderen en we doen steeds nieuwe inzichten op. We moeten ons daarom weer opnieuw uitvinden. Gaan we bijvoorbeeld ook clinics aanbieden of wisselende instructeurs inhuren? Kunnen we misschien nog meer organisaties herbergen?" Zo borrelen de ideeën volop bij de Zuid-Hollandse vereniging. "Als we tien jaar verder zijn", besluit Jan Willem, "denk ik dat we een meer faciliterende vereniging zijn geworden met een heel goed terrein outdoor en indoor, waar hippische sport kan samenkomen en waar plaats is voor opleidingen."
Het oorspronkelijke artikel vind je hier: In the spotlight - Paard&Organisatie nr 2 2020 (knhs.nl)