Het lijkt erop dat je een verouderde browser gebruikt waarin sommige onderdelen van Clubbase niet goed functioneren. We raden je aan om een andere browser te gebruiken.
Sporten in een veilige omgeving zou voor iedereen vanzelfsprekend moeten zijn. Helaas is dat het niet. Om de sportwereld preventief veiliger te maken, kan elke sportvereniging via gratisvog.nl voor iedere vrijwilliger een gratis Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) aanvragen. Op dit moment heeft slechts 14 procent van de georganiseerde sportclubs een VOG aangevraagd. Dat kan veel beter volgens Astrid Cevaal, projectleider VOG bij Centrum Veilige sport Nederland.
"In de sport werken veel vrijwilligers", begint Cevaal. "Mensen die zich bijvoorbeeld als trainer, coach, begeleider of scheidsrechter inzetten voor de sport en de sporters. De verenigingen bouwen op deze mensen. Het is belangrijk om die mensen te kunnen vertrouwen. Sinds 2015 bestaat de regeling dat sportbonden en -verenigingen een gratis VOG kunnen aanvragen voor die vrijwilligers. Dit vermindert de kans dat personen die eerder in de fout zijn gegaan, een functie bij de sportvereniging kunnen uitoefenen. Het biedt geen garanties, maar op deze wijze laat je als club wel zien dat je de veiligheid van je leden, vrijwilligers en bezoekers serieus neemt. De VOG heeft een preventieve werking, het kan afschrikken bij mensen die verkeerde bedoelingen hebben."
De gratis VOG is met name bedoeld voor sportverenigingen waar kwetsbare mensen sporten, zoals kinderen en mensen met een beperking. Maar ook topsporters zijn op een bepaalde manier extra kwetsbaar en soms geneigd om over hun eigen grenzen heen te gaan. "Alleen het overleggen van een VOG maakt de vereniging nog niet veilig", vervolgt Cevaal. "Het screenen van vrijwilligers moet onderdeel zijn van een breder preventief beleid en daarom adviseren we clubs om gebruik te maken van het stappenplan high5, waarbij een reeks aan maatregelen wordt aangereikt."
In 2017 verscheen het rapport over het onderzoek dat de Commissie De Vries uitvoerde in opdracht van NOC*NSF naar grensoverschrijdend gedrag in de sport. De resultaten waren confronterend. Eén op de acht Nederlandse sporters heeft als kind ervaring gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Cevaal: "Het voorkomen daarvan is een verantwoordelijkheid van ons allemaal. We moeten minder naïef zijn. Als club en als ouder. Er niet zomaar van uitgaan dat het wel goed zit. Dat is ook wat ik vaak met bestuurders bespreek: weet wie je binnenhaalt. Of stel jezelf als bestuur de vraag: hoe goed kennen wij onze mensen? De VOG is daar een instrument voor, maar staat niet op zichzelf. Verenigingen kunnen gratis VOG’s aanvragen als zij ook aan tenminste twee van drie voorwaarden voldoen. Die voorwaarden zijn: gedragsregels opstellen en bekendmaken bij de leden; aannamebeleid opstellen waarin bijvoorbeeld het navragen van referenties is geregeld en een vertrouwenscontactpersoon aanstellen. De VOG moet geen formaliteit zijn die een vereniging gebruikt om veiligheid af te vinken. Ons doel is dat elke club zich bewust is van het belang van preventie door goede maatregelen. En niet pas gaat nadenken over de risico’s als er al een incident heeft plaatsgevonden. We willen vooral stimuleren dat het gesprek over grensoverschrijdend gedrag op verenigingen op gang komt. Wat vinden we normaal en wat niet? En dat de cultuur verandert zodat de meldingsbereidheid toeneemt."
Het aanvragen van een gratis VOG kan via de website gratisvog.nl. Op dit moment heeft 14 procent van de georganiseerde sportclubs gratis VOG’s aangevraagd. "Er zijn echt al wel clubs goed bezig met preventief beleid, laat hen een voorbeeld zijn voor veel andere verenigingen. Vooral voor kleinere verenigingen is er soms te weinig capaciteit om maatregelen te treffen en de VOG aan te vragen. Dat is natuurlijk jammer, daarom bieden we elke club die dat nodig heeft, onze hulp aan. Zo beschikken we sinds oktober 2019 over een team met ongeveer vijftien experts die verenigingen gratis helpen met preventieve maatregelen tegen grensoverschrijdend gedrag. Dit team werkt ook voor de Vereniging NOV en CIO. Dus ook bijvoorbeeld de scouting en carnavalsverenigingen kunnen er een beroep op doen. Daarnaast bieden we sinds juni het webinar Sociale Veiligheid aan. Inmiddels hebben we acht sessies gehad die allemaal volledig volgeboekt waren. Dat geeft aan dat bestuursleden en vertrouwenscontactpersonen graag over dit thema geïnformeerd worden. Wij doen er alles aan om de sportverenigingen te helpen, zodat we het samen voor elkaar krijgen dat alle sporters veilig kunnen sporten."
In juli van dit jaar heeft de Koninklijke Nederlandse Zwembond besloten om vanaf 1 september alle functionarissen te verplichten een VOG geregistreerd te hebben in de ledenadministratie. Alle bestuurders, officials, trainers, coaches en commissieleden tonen daarmee aan dat gedrag uit het verleden geen bezwaar oplevert voor hun rol bij een sportvereniging.
"Binnen de zwemsport zijn er casussen geweest die laten zien hoe belangrijk het is om scherp te zijn op preventief beleid op dit gebied", vertelt Petra van den Hoek, projectleider Code Blauw en voormalig vertrouwenscontactpersoon bij de KNZB. "En we zien dat dit onderwerp in de sportwereld leeft. We zijn al lange tijd in gesprek met onze verenigingen om te wijzen op het belang van preventief beleid. Dit is een volgende stap daarin. Een VOG is een onderdeel van het hele beleid. Wat we onze clubs vooral willen meegeven is dat het belangrijk is preventief beleid goed op orde te hebben."
Het besluit om de VOG verplicht te stellen werd met grote meerderheid aangenomen tijdens de Algemene Ledenvergadering in juli van dit jaar. Met het draagvlak voor de beslissing zit het dus goed, maar het betekent wel werk voor de clubs. Van den Hoek: "Bestuurders van verenigingen zijn er wel mee bezig, maar dat zijn eigenlijk altijd vrijwilligers. En zij hebben zo veel taken uit te voeren in zo weinig tijd, dat dit onderwerp niet altijd prioriteit krijgt. Daarom stimuleren wij als bond dat dit onderwerp op de agenda blijft. En zorgen we samen met NOC*NSF voor ondersteuning om preventief beleid vorm te geven."
De KNZB wil uitgaan van de motivatie van bestuurders zelf om met de VOG’s aan de slag te gaan. "Uiteindelijk is het wel de bedoeling om te gaan handhaven. Maar het is echt niet zo dat verwachten dat iedere club direct alles perfect op orde heeft. We willen er voor zorgen dat het de norm wordt om een VOG te laten zien als je bij een vereniging aan de slag gaat. Dit is een stap om kinderen en andere kwetsbare groepen in een zo veilig mogelijke omgeving te laten sporten."
Centrum Veilige Sport Nederland (CVSN) is onderdeel van NOC*NSF. Het is het kenniscentrum voor beleid, advies en voorlichting over preventie van grensoverschrijdend gedrag in de sport. Het centrum fungeert ook als meldpunt bij incidenten.
Meer weten over preventief beleid grensoverschrijdend gedrag, de gratis regeling VOG en het stappenplan high5? Bekijk de website van Centrum Veilige Sport: https://centrumveiligesport.nl/
Kijk voor het webinar, de fysieke inspiratiesessie of het verenigingstraject Sociale Veiligheid op sportopleidingen.nl.
Link gekopieerd naar klembord
Neem contact op met NOC*NSF Sport Support via:
