Steeds meer clubs gaan voor rookvrij, ZAC wint Award

Tijdens de uitreiking van de Rookvrije Generatie Awards op 4 april jl. in het planetarium van dierentuin Artis heeft de Zwolse voetbalclub Z.A.C. de Award gewonnen in de categorie sportverenigingen. Marian Volkers, een van de initiatiefneemsters van het rookvrije sportterrein bij Z.A.C., is er blij mee. “We zijn heel trots, vooral omdat we dit als club met grote steun van de leden voor elkaar hebben gekregen.”
De Zwolse voetbalclub, die dit jaar haar 125e verjaardag viert, werd in de finale door de jury verkozen boven de twee andere finalisten in deze categorie, de Amsterdamse Hockey en Bandy Club en de Hoogeveense Hockeyclub. In een eerder stadium had Z.A.C. na een spannende strijd, ook al de publieksstemming gewonnen.

Vijftig procent

Die publieksstemmen bepaalden voor vijftig procent de uitslag, terwijl de andere vijftig procent werd bepaald door de jury, bestaande uit Floris Italianer (Hartstichting), Sigrid Attema (KWF Kankerbestrijding), Michael Rutgers (Longfonds) en Dewi Segaar (Alliantie Nederland Rookvrij). Z.A.C. onderscheidde zich op verschillende vlakken, vond de jury. “In vergelijking met andere sporten loopt het voetbal nog wat achter qua rookvrijbeleid. Z.A.C. is daar een uitzondering in”, zo klonk het juryrapport. “Het vervult een voortrekkersrol en wil andere verenigingen inspireren.”

Enquête onder de leden

Nu, iets meer dan een jaar geleden, zette de Zwolse jubilaris de eerste stappen op weg naar een rookvrij sportterrein. Precies op het moment dat er een werkgroep was aangesteld om de mogelijkheden daartoe in kaart te brengen, viel er een mail van de KNVB op de mat. “Daarin zat een enquête die wij onder onze leden hebben uitgezet”, vertelt Volkers. “Uit die enquête bleek dat er een enorm draagvlak was voor een geheel rookvrij sportterrein.”
Met die uitslag en het stappenplan dat de werkgroep vond op de site van de Rookvrije Generatie werden er in de maanden die volgden concrete plannen gemaakt. Het resulteerde er uiteindelijk in dat op 5 januari 2019 het sportterrein officieel rookvrij werd verklaard door wethouder Michiel van Willigen.

Positieve reacties

De reacties zijn vrijwel allemaal positief, weet Volkers. Zelfs bij degene die nog wel graag een sigaretje wil opsteken. “De rokers zijn blij dat ze wel een plekje hebben gekregen, waar ze uit de wind en overdekt kunnen staan. Die plek is uit het zicht, waardoor niemand er last van heeft.” En dat was in de oude situatie wel anders. “Toen was de vaste rookplek voor de deur van de kantine en moest je echt door een walm van rook als je daar naar binnen wilde. We hebben bewust voor een rookplek gekozen. Zonder aangewezen rookplek lag het voor de hand dat rokers buiten het hek voor de ingang zouden gaan staan. En dat wilden we voorkomen.”
Tips voor andere verenigingen? Ja, die heeft Z.A.C. wel. “Wij hebben heel veel gehad aan het stappenplan van de Rookvrije Generatie. Bijvoorbeeld op het gebied van communicatie. Wij hebben iedereen heel duidelijk meegenomen in het proces en gekeken of er überhaupt draagvlak voor was binnen de vereniging. En een goede tip was ook om het moment van invoering duidelijk te markeren. Dat hebben wij gedaan door de kinderen op iemand in een sigarettenpak te laten schieten en die vervolgens letterlijk van het sportpark af te voeren. Een leuke en ludieke actie, waarvoor veel aandacht was en waarna de wethouder het sportpark officieel tot rookvrije plek heeft uitgeroepen.”

Hockey

Twee hockeyverenigingen eindigden op de tweede en derde plek bij de awards. Binnen die tak van sport gaan de ontwikkelingen ook heel hard. Sinds september 2018 is het aantal verenigingen op weg naar een rookvrij sportterrein gestegen met meer dan 50% (van 110 naar 177). Dat betekent dat 55% van de 322 hockeyverenigingen inmiddels geheel of gedeeltelijk rookvrij is. Deze verenigingen geven zo een goed voorbeeld aan kinderen door hen in een rookvrije omgeving te laten sporten.

De Rookvrije Generatie Awards worden gezamenlijk door de Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds georganiseerd om initiatieven die ervoor zorgen dat kinderen rookvrij kunnen opgroeien te belonen en te stimuleren.